Nhận lời mời của Tổng thống Liên bang Nga V. Putin, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đoàn đại biểu Cấp cao nước ta sẽ tiến hành chuyến thăm chính thức LB Nga từ ngày 5/9/2018.
Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn luôn trân trọng mối quan hệ đoàn kết và hợp tác lâu đời với Liên Xô (trước đây) và LB Nga ngày nay, mối quan hệ được xây dựng và thử thách qua những năm tháng gian nan nhưng hào hùng trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước của hai dân tộc.
Chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến LB Nga lần này diễn ra trước thềm các sự kiện lớn của hai nước: Kỷ niệm 25 năm ký Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt Nam - LB Nga trong năm 2018 và 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - LB Nga vào năm 2020.
Hợp tác hữu nghị Việt Nam - LB Nga ngày càng phát triển và bền chặt
Sau chuyến thăm chính thức LB Nga năm 2014 trên cương vị Tổng Bí thư, đây là chuyến thăm LB Nga của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sau Đại hội lần thứ XII của Đảng ta và là chuyến thăm của Lãnh đạo cấp cao nhất đầu tiên của Việt Nam sang Nga sau khi Tổng thống V. Putin được tái cử vào tháng 3/2018, và hoàn thiện bộ máy lãnh đạo mới, thể hiện tính nhất quán của Việt Nam trong quan hệ với LB Nga.
Theo số liệu của Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2018, kim ngạch song phương đạt 2,3 tỷ USD, tăng 42% so với năm 2017, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Nga đạt 1,24 tỷ USD, tăng 24% và nhập khẩu đạt 1,06 tỷ USD, tăng 59,5%. Về đầu tư, ngoài hợp tác trong lĩnh vực dầu khí, tính đến tháng 6 năm 2018, Liên bang Nga có 117 dự án đầu tư trực tiếp vào Việt Nam còn hiệu lực với tổng số vốn đăng ký đạt gần một tỷ USD. Việt Nam có 22 dự án đầu tư vào Nga với tổng số vốn đầu tư mới và tăng vốn đạt gần 3 tỷ USD.
Hợp tác kinh tế - thương mại, đầu tư giữa hai nước tiếp tục phát triển năng động. Trong sự phát triển của ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam, các đối tác Nga là đối tác chiến lược, trong đó, Zarubezhneft là đối tác chiến lược lâu đời nhất của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) suốt hơn 30 năm qua. Sự hợp tác hiệu quả bền chặt, tin cậy và thành công giữa Petrovietnam và Zurubezhneft được thể hiện cả ở Việt Nam và Liên bang Nga thông qua 2 liên doanh. Tại Việt Nam là Liên doanh Dầu khí Việt - Nga Vietsovpetro, đơn vị khai thác dầu khí lớn nhất của ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam và là nhà thầu nước ngoài có hoạt động ở nhiều lô hợp đồng dầu khí nhất tại Việt Nam hiện nay, là biểu tượng của sự hợp tác Việt - Nga, là trụ cột của ngành thăm dò và thai thác dầu khí của Việt Nam. Tại LB Nga là liên doanh Rusvietpetro đang thực hiện các hoạt động thăm dò, phát triển khai thác tại các mỏ dầu của 4 lô thuộc khu tự trị Nhenhexky.
Nhân sự kiện này, PetroTimes xin nhắc lại một số điểm nhấn trong quan hệ hợp tác dầu khí giữa hai nước.
Trong khuôn khổ chuyến thăm LB Nga năm 2014, chiều ngày 24/11/2014, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã dành thời gian quý báu tới thăm Tập đoàn Zarubezhneft, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước ta tới đối tác quan trọng, truyền thống, lâu đời nhất trong lĩnh vực tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí của Việt Nam. Phát biểu tại Zarubezhneft, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng hợp tác giữa Việt Nam và LB Nga nói chung ngày càng sâu rộng, toàn diện và hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, dầu khí được coi là đặc biệt có hiệu quả. Tổng Bí thư đánh giá cao kết quả hợp tác và những thỏa thuận mới về mở rộng hợp tác giữa Petrovietnam và Zarubezhneft trong lĩnh vực thăm dò, khai thác dầu khí ở Việt Nam, LB Nga và Vietsovpetro - Liên doanh đứng đầu trong ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam, đây chính là biểu tượng của sự hợp tác hiệu quả, đóng góp to lớn cho ngân sách của hai nước. Ý nghĩa hơn thế nữa, Vietsovpetro chính là cái nôi đào tạo đội ngũ cán bộ Dầu khí cho Việt Nam. Tổng Bí thư tin tưởng rằng với truyền thống hợp tác tốt đẹp giữa Petrovietnam và Zarubezhneft, các hợp đồng đã ký kết đều sẽ được triển khai hiệu quả; đồng thời ủng hộ hai Tập đoàn mở rộng đầu tư, lập thêm những liên doanh mới; khuyến khích Zarubezhneft tiếp tục mở rộng hoạt động tiếp tục tìm kiếm thăm dò khai thác ở vùng đặc quyền kinh tế thềm lục địa Việt Nam.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tặng biểu tượng trống đồng Việt Nam cho TGĐ Zarubeznheft nhân chuyến thăm LB Nga 11-2014 - Ảnh Tiến Dũng
Tổng Bí thư đã chúc cho quan hệ hợp tác giữa Petrovietnam và Zarubezhneft ngày càng được tăng cường, hiệu quả, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế xã hội của mỗi nước, củng cố quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam
Hợp tác năng lượng chính là điểm sáng trong quan hệ Việt - Nga. Bên cạnh hoạt động của Liên doanh Vietsovpetro tại Việt Nam, trong những năm qua, hai bên tiếp tục mở rộng các hoạt động hợp tác thăm dò và khai thác dầu khí ở cả hai nước, đồng thời cũng cùng nhau đầu tư vào các nước thứ ba. Những Tập đoàn Dầu khí lớn nhất của Nga như Gazprom, Rosneft đều đang cùng Petrovietnam triển khai các dự án dầu khí.
Gazprom - Tập đoàn khí lớn nhất nước Nga cũng đã có những đầu tư, hợp tác mạnh mẽ ở Việt Nam. Năm 2000, Liên doanh Vietgazprom giữa Petrovietnam và Gazprom được thành lập với tư cách là nhà điều hành hợp đồng dầu khí lô 111-113 thềm lục địa Việt Nam, đây là thể hiện sự quyết tâm hợp tác ngay từ ban đầu của phía Gazprom trong hợp tác đầu tư tại Việt Nam. Tiếp đó năm 2006, Gazprom và Petrovietnam đã ký kết thỏa thuận hợp tác nhằm đưa ra những vấn đề có tính nguyên tắc bao trùm toàn diện các lĩnh vực hợp tác. Ngày 23/5/2008, Gazprom và Petrovietnam tiếp tục ký kết thỏa thuận tiếp tục hợp tác và mở rộng hoạt động của Gazprom trên thềm lục địa Việt Nam sang các Lô nước sâu xa bờ. Cũng trong thời gian này, hai bên đã thành lập Liên doanh Gazpromviet tại LB Nga.
Năm 2012, Rosneft - công ty dầu khí quốc gia lớn nhất nước Nga cũng có mặt tại Việt Nam thông qua việc mua lại toàn bộ tài sản của TNK-BP Vietnam. Đây là bước tiến mạnh mẽ trong hợp tác dầu khí khi hai nước ký kết quan hệ đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 7/2012. Hiện nay Rosneft đang là Nhà điều hành, hệ thống đường ống dẫn khí hai pha Nam Côn Sơn dài hơn 400 km chạy dưới biển và trên bờ tới trạm xử lý khí Dinh Cố. Nhằm mở rộng hoạt động tại Việt Nam, tháng 6/2014, tại Moscow, Rosneft, Zarubezhneft và Petrovietnam đã ký Hợp đồng 3 bên về việc mở rộng cơ hội hợp tác tại các Lô 125-126, một số lô mở và các lô hợp đồng khác tại Bể Phú Khánh, thềm lục địa Việt Nam. Ngoài ra, Rosneft và Petrovietnam còn ký kết hợp đồng cung cấp dầu thô dài hạn cho Việt Nam và hai bên đang tích cực đàm phán hợp tác tìm kiếm, thăm dò tại vùng biển Bắc của LB Nga.
Trong suốt chiều dài lịch sử hơn 50 năm hình thành và phát triển, ngành Dầu khí đã đồng hành với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, thực hiện mong ước của Bác Hồ. Petrovietnam với sự hợp tác của LB Nga ngay từ những ngày đầu thành lập đã xây dựng được một ngành công nghiệp dầu khí hoàn chỉnh và đồng bộ.
Tình hữu nghị Việt - Nga dựa trên cơ sở tin cậy, hiểu biết lẫn nhau đã được dày công vun đắp đã trải qua nhiều thử thách của thời gian, là tài sản vô giá mà hôm nay chúng ta có bổn phận gìn giữ và cùng nhau phát triển.
Với nền tảng của mối quan hệ hữu nghị đoàn kết và hợp tác lâu đời, chúng ta tin tưởng, chuyến thăm chính thức LB Nga lần này của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ thành công tốt đẹp, chuyến thăm sẽ tiếp tục củng cố tin cậy chính trị, tăng cường gắn bó chiến lược, nâng cao hiệu quả hợp tác với LB Nga; khẳng định chủ trương nhất quán của Việt Nam coi LB Nga là đối tác ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của mình, thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với LB Nga đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả.
Tiến Dũng
